هک کردن دستگاه حضور و غیاب، یک واقعیت یا بزرگ‌نمایی؟
با گسترش استفاده از سیستم‌های کنترل تردد در سازمان‌ها و شرکت‌ها، دستگاه‌های حضور و غیاب به یکی از حیاتی‌ترین ابزارهای مدیریت منابع انسانی تبدیل شده‌اند. اما در کنار کاربردهای گسترده این فناوری، همواره نگرانی‌هایی پیرامون امنیت آن وجود داشته است. موضوعی که این روزها توجه بسیاری را جلب کرده، دور زدن دستگاه حضور و غیاب است؛ اما آیا واقعاً این دستگاه‌ها قابل نفوذ هستند؟ با توجه به اینکه این دستگاه‌ها اطلاعات حساس مربوط به تردد پرسنل را ذخیره می‌کنند، هرگونه دسترسی غیرمجاز می‌تواند پیامدهای جدی برای امنیت و نظم سازمان به دنبال داشته باشد. هک کردن دستگاه حضور و غیاب می‌تواند منجر به جعل ورود و خروج، حذف یا تغییر داده‌ها و حتی نفوذ به شبکه سازمانی شود. در این مقاله به بررسی جامع ابعاد مختلف این موضوع می‌پردازیم.
مقاله پیشنهادی: تشخیص اثر انگشت تقلبی در دستگاه حضور و غیاب
چرا موضوع هک دستگاه حضور و غیاب اهمیت دارد؟
سیستم حضور و غیاب، فقط ابزاری برای ثبت زمان نیست. این دستگاه به‌طور مستقیم با سیستم مالی، حقوق و همچنین ارزیابی عملکرد کارمندان در ارتباط است. در صورتی که امکان هک کردن دستگاه حضور و غیاب فراهم باشد، نتایج آن می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
-
پرداخت حقوق غیرواقعی به کارمندان
-
جعل حضور و غیاب
-
حذف یا ویرایش اطلاعات تردد
-
ایجاد اختلال در سیستم منابع انسانی
-
فراهم شدن راه نفوذ به شبکه داخلی سازمان
بنابراین، هک دستگاه حضور و غیاب اثر انگشتی و تشخیص چهره نه‌تنها یک مشکل فنی، بلکه تهدیدی سازمانی و حتی حقوقی به‌شمار می‌رود.
روش‌های هک دستگاه حضور و غیاب
در ادامه به رایج‌ترین روش‌هایی که مهاجمان برای هک دستگاه حضور و غیاب مورد استفاده قرار می‌دهند، پرداخته‌ایم:
| توضیحات | روش هک |
|
در دستگاه‌های اثرانگشتی، یکی از روش‌های رایج، استفاده از قالب‌های جعلی اثرانگشت ساخته‌شده از ژلاتین، سیلیکون یا مواد مشابه است. در دستگاه‌های تشخیص چهره نیز استفاده از عکس، ویدیو یا ماسک سه‌بعدی می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد.
|
جعل داده‌های بیومتریک |
|
گاهی بدون نیاز به دانش فنی، کارمندان با همکاری یا سوءاستفاده از سهل‌انگاری مدیران، اطلاعات ورود را جعل می‌کنند. مانند نگهداری کارت یا اثر انگشت همکار دیگر برای ثبت ورود به‌جای او.
|
مهندسی اجتماعی |
|
اگر دستگاه به شبکه متصل باشد، از طریق آسیب‌پذیری‌های پروتکلی می‌توان به آن نفوذ کرد. حملاتی مانند Man-In-The-Middle یا تزریق کد از رایج‌ترین روش‌های هک شبکه‌ای هستند.
|
حملات شبکه‌ای |
|
با دسترسی فیزیکی به دستگاه، مهاجم می‌تواند از طریق پورت‌هایی مثل USB یا سریال به داده‌ها دسترسی یافته یا حتی نرم‌افزار دستگاه را بازنویسی کند.
|
دستکاری سخت‌افزار |
|
برخی نرم‌افزارها با شبیه‌سازی اطلاعات تردد و ارسال داده جعلی به سیستم مدیریت حضور و غیاب، اطلاعات غیرواقعی ثبت می‌کنند.
|
استفاده از نرم‌افزارهای شبیه‌ساز |
مقاله پیشنهادی:چگونه دستگاه‌های حضور و غیاب بیومتریک امنیت سازمان شما را افزایش می‌دهند؟
مثال‌های واقعی از هک دستگاه حضور و غیاب
در چندین کشور، پرونده‌هایی از هک کردن دستگاه حضور و غیاب گزارش شده‌اند. برای مثال:
-
در یک بیمارستان، کارمندان با استفاده از قالب‌های اثرانگشت جعلی، ورود و خروج خود را ثبت می‌کردند.
-
در یک سازمان دولتی، مدیر فناوری اطلاعات از طریق دسترسی به پنل مدیریتی، داده‌های حضور و غیاب را برای چندین کارمند ویرایش کرده بود.
-
در کارخانه‌ای در شرق آسیا، نرم‌افزار شبیه‌ساز به‌صورت پنهان روی سرور نصب شده و داده‌ها به‌طور خودکار جعل می‌شدند.
چه سازمان‌هایی در معرض خطر بیشتری هستند؟
-
سازمان‌هایی که از دستگاه‌های قدیمی و بدون پشتیبانی استفاده می‌کنند.
-
مجموعه‌هایی که امنیت شبکه ضعیفی دارند.
-
شرکت‌هایی که کارکنان بخش IT آن‌ها دسترسی نامحدود به سیستم حضور و غیاب دارند.
-
سازمان‌هایی که آموزش‌های امنیتی به پرسنل خود ارائه نمی‌دهند.
روش‌های پیشگیری از هک دستگاه حضور و غیاب
پیشگیری از هک دستگاه حضور و غیاب تشخیص چهره و اثرانگشتی نیاز به ترکیبی از اقدامات فنی و مدیریتی دارد. برخی از راهکارهای مؤثر عبارت‌اند از:
1. استفاده از دستگاه‌های دارای الگوریتم‌های ضد تقلب
برخی از برندهای معتبر، از فناوری‌هایی مانند شناسایی زنده بودن (Liveness Detection) در دستگاه‌های تشخیص چهره و اثرانگشت بهره می‌برند که امکان استفاده از عکس یا قالب جعلی را کاهش می‌دهد.
2. رمزنگاری داده‌ها
اطلاعات تردد باید به‌صورت رمزنگاری‌شده (Encrypted) در دستگاه و حین انتقال به سرور ذخیره و منتقل شوند تا در صورت شنود یا نفوذ، داده‌ها قابل استفاده نباشند.
3. محدود کردن دسترسی فیزیکی و نرم‌افزاری
-
پورت‌های فیزیکی دستگاه‌ها باید غیرفعال یا محافظت شده باشند.
-
دسترسی به پنل مدیریتی باید محدود به افراد خاص با رمزهای پیچیده و احراز هویت دومرحله‌ای باشد.
4. به‌روزرسانی منظم نرم‌افزار و فریم‌ور
نسخه‌های قدیمی نرم‌افزار دستگاه ممکن است حاوی آسیب‌پذیری‌هایی باشند که در نسخه‌های جدید برطرف شده‌اند. بنابراین به‌روزرسانی منظم، یک اقدام حیاتی است.
5. پایش و گزارش‌گیری منظم
تحلیل منظم داده‌های تردد و بررسی ناهنجاری‌ها، می‌تواند نشانه‌هایی از تقلب یا هک دستگاه حضور و غیاب را نشان دهد. برای مثال، ورودهای مکرر در ساعت‌های مشخص یا ورود کارمند در محل بدون حضور فیزیکی.
مقاله پیشنهادی: امنیت دستگاه حضور و غیاب
نقش فرهنگ سازمانی در پیشگیری از تقلب
اگرچه راهکارهای فنی اهمیت دارند، اما در نهایت، فرهنگ سازمانی عامل کلیدی در جلوگیری از تقلب است. سازمان‌هایی که بر ارزش‌های صداقت، انضباط، و مسئولیت‌پذیری تأکید دارند، کمتر در معرض تقلب در سیستم‌های حضور و غیاب قرار می‌گیرند. ارائه آموزش‌های امنیتی، شفافیت در فرآیندها، و ایجاد انگیزه مثبت برای رعایت قوانین، می‌تواند تأثیر بسزایی در کاهش تمایل به تقلب و هک دستگاه حضور و غیاب داشته باشد.
نتیجه‌گیری
در نهایت، اگرچه دستگاه‌های حضور و غیاب ابزارهایی مدرن و کارآمد هستند، اما در صورتی که به درستی پیاده‌سازی و محافظت نشوند، می‌توانند به دروازه‌ای برای نفوذ و دستکاری تبدیل شوند. هک دستگاه حضور و غیاب یک واقعیت است و سازمان‌ها باید با آگاهی، سرمایه‌گذاری در تجهیزات امن، آموزش کارکنان و بررسی منظم سیستم‌ها، از خود در برابر این تهدید محافظت کنند.
توجه به امنیت این دستگاه‌ها نه‌تنها از نظر مالی و فنی اهمیت دارد، بلکه در حفظ اعتبار و یکپارچگی سازمان نیز نقشی اساسی ایفا می‌کند. در دنیایی که اطلاعات مهم‌ترین دارایی محسوب می‌شود، حفاظت از داده‌های تردد، بخشی از امنیت کلان سازمانی است.
